NAJWAŻNIEJSZE FAKTY Z HISTORII STRZELNA I ZAKONU NORBERTANEK OD ROKU 1133 DO 1945 ROKU
1133 r. – Jan Długosz, podaje w swych kronikach dokładną datę (16 marca 1133 r.) konsekracji kościoła pod wezwaniem Świętego Krzyża w Strzelnie (data ta po dzień dzisiejszy budzi wiele kontrowersji i niezgody wśród dzisiejszych historyków), ufundować kościół miał Piotr Włostowic z rodu Łabędziów.
1193 r. – Papież Celestyn III potwierdza w swej bulli założenie klasztoru norbertanek w Strzelnie, nadaje klasztorowi przywileje książęce, aby zakonnice rozwijały klasztor oraz całą osadę przyklasztorną.
1212 r. – Konrad Mazowiecki nadaje Strzelnu przywilej na odbywanie targów oraz uwalnia spod władzy kasztelanów kruszwickich.
1231 r. – Strzelno otrzymuje prawa miejskie.
1305-6 – W Polsce toczą się walki o koronę polską między Władysławem Łokietkiem a ostatnim z królów czeskich z dynastii Przemyślidów, jest to niekorzystny czas dla Strzelna: wiele zniszczeń wojennych, pożar kościoła Św. Trójcy.
1351 r. – siostry norbertanki współfinansują szkołę w Kruszwicy.
1356 r. – Król Kazimierz Wielki potwierdza i poszerza przywilej targowy z 1212 roku.
1393 r. - Władysław Jagiełło, król Polski i najwyższy książę Litwy nadaje prepozytowi i klasztorowi strzeleńskiemu prawo odbywania w Strzelnie targu w każdy czwartek tygodnia.
1419 r. – Strzelno odwiedza król Władysław Jagiełło podczas przejazdu z Czerwińska do Poznania i w 1422 roku wracając z podróży do granic Prus krzyżackich (wzmianki mówią, że przebywał także Władysław Łokietek).
1436 r. – przedstawiciele miasta zawierają ważną umowę z klasztorem precyzującą wzajemne prawa i obowiązki.
1447 r. - Król Kazimierz Jagielończyk na prośbę Jana prepozyta klasztoru strzeleńskiego zatwierdza temuż klasztorowi przywilej targowy króla Władysława Jagiełły z 1393 roku, nadto nadając miastu Strzelnu prawo dobywania corocznego jarmarku w niedzielę Św. Trójcy.
ok. 1459 r. – dokończono wczesnogotycką przebudowę kościoła Św. Trójcy oraz domu klasztornego, pobudowano w mieście dwie nowe świątynie: kościół pw. Św. Ducha i kaplicę Św. Krzyża.
1482 r. – pierwsza wiadomość o funkcjonowaniu szkoły w Strzelnie (chociaż w latach 1400-1510 studiowało w Krakowie 11 synów mieszczan strzeleńskich).
1546 r. – król Zygmunt I Stary potwierdza wszystkie dotychczasowe przywileje.
1593 r. – na prośbę prepozyta norbertanek Gabriela Kiełczewskiego powołane zostaje bractwo św. Anny przy kościele parafialnym w Strzelnie, dzieli on także majątek klasztorny na dobra przeznaczone na utrzymanie konwentu norbertanek oraz osobne – prepozyckie.
1624 r. – przez Strzelno i klasztor przechodzi wielka zaraza „morowe powietrze”, która zabiera ze sobą wielu mieszkańców.
1655-1660 – bardzo dużo zniszczeń dla miasta i klasztoru przynosi „potop szwedzki”, w bardzo dużym stopniu zniszczeniu ulegają romańskie kolumny z bazyliki św. Trójcy.
1684-1715 – bardzo złe czasy dla norbertanek i klasztoru, gdyż prepozytem był Jan Grzębski – zakonnik mający opinię hulaki i utracjusza.
1709-1710 – zaraza panująca w tym czasie pozostawia w mieście zaledwie 42 osoby.
1717-1728 – prepozyt Paweł Wolski poprawia sytuację klasztoru po wojnie północnej, naprawia budynki klasztorne i kościół, dostawiając do niego dwie wieże.
1729 r. – Mikołaj Łukowski uzyskuje od papieża Benedykta XIII przywileju noszenia pontyfikaliów – insygniów biskupich (tytułu infułata).
1736 – 1770 – Józef Łuczycki dokończył przebudowę fasady zachodniej bazyliki w stylu barokowym, dobudował kaplicę św. Restytuta, wyposażył kościół klasztorny w ołtarze, stalle, konfesjonały, obrazy, sprowadził bardzo dużo relikwii świętych i męczenników.
1761 r. – spłonął ratusz z wszystkimi dokumentami i 3 lata później klasztor wystawił nowe dokumenty z przywilejami.
1772 r. – I rozbiór Polski, Strzelno znajduje się w granicach państwa pruskiego.
1795 r. – odebrano klasztorowi wszystkie dobra ziemskie a zakonnicom wypłacano przez władza pruskie dochody z połowy skonfiskowanych dóbr.
1807 r. – Strzelno znajduje się w granicach Księstwa Warszawskiego na podstawie pokoju tylżyckiego.
1811 r. – na mocy dekretu księcia warszawskiego Fryderyka Augusta Wettina nakazano przeniesienie do Strzelna dwóch mało licznych konwentów z Łęczycy i Bolesławca.
1815 r. – na podstawie decyzji Kongresu Wiedeńskiego Strzelno z departamentem poznańskim i bydgoskim wraca znowu do Prus.
1834 r. – władze pruskie ogłaszają reskryptem kasatę klasztoru strzeleńskiego.
1837 r. – klasztor norbertanek ulega ostatecznej kasacie a majątek ziemski przechodzi na własność państwa, kościół klasztorny zostaje parafialnym.
1848 r. – mieszkańcy Strzelna dzielnie walczą w Wiośnie Ludów, powstańcy korzystają z tego co mają: kosy, sierpy, noże i broń palną.
1863 r. – w Strzelnie w pomieszczeniach poklasztornych powstaje lazaret, który niesie pomoc rannym powstańcom, przywożonym z terenów przygranicznych Królestwa.
1887 r. – w Strzelnie zaczyna się ukazywać czasopismo „Nadgoplanin” (przez 5 lat 2 razy w tygodniu), miasto awansowało również do siedziby powiatu, w którego granicach znalazła się również Kruszwica.
1892 r. – Strzelno otrzymuje połączenie kolejowe z Mogilnem.
1894 r. – powstaje Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”.
1908 r. – poszerzenie kolei ze Strzelna do Inowrocławia przez Kruszwicę.
1918 r. – strzelnianie biorą czynny udział w powstaniu wielkopolskim.
1924 r. – zostaje przeprowadzona konserwacja i restauracja romańskiego kościoła Św. Prokopa sfinansowana przez władze powiatowe i miejskie.
1925-33 – poważny udział w życiu kulturalnym miasta odgrywa ukazujący się ponownie „Nadgoplanin”.
1939-45 – II Wojna Światowa: masowe aresztowania, morderstwa elity administracyjnej, społecznej, politycznej, kulturalnej i gospodarczej; wysiedlenia do Generalnej Guberni, wywożenie do obozów koncentracyjnych.
KORZYSTAŁAM ZE STRONY http://www.strzelno.pl/?c=246
